⚕️Xét Nghiệm Và Ý Nghĩa Của HbsAg

       HbsAg (Hepatitis B surface antigen) là kháng nguyên có trên bề mặt của virus HBV – virus gây bệnh Viêm gan B, tham gia vào thành phần cấu trúc của virus. Kháng nguyên này cũng đóng vai trò trong việc xâm nhập của virus HBV vào tế bào gan. Kháng nguyên HbsAg xuất hiện trong huyết tương sau 1 đến 2 tuần từ khi nhiễm, tồn tại trong vòng 6 tháng, suốt thời gian cấp tính của viêm gan B. Nếu sau thời gian này cơ thể không đáp ứng miễn dịch với virus, HbsAg sẽ  tiếp tục tồn tại trong thời gian dài gây viêm gan B mãn tính.

Cấu trúc Virus HBV (Ảnh minh họa)

Ý nghĩa việc xét nghiệm HbsAg

       Việc xét nghiệm HbsAg có 2 loại bao gồm: định tính HbsAg và định lượng HbsAg.

       1. Định tính HbsAg: nhằm xác định người được xét nghiệm có bị nhiễm virus HBV hay không hoặc xác định tình trạng bệnh của người nhiễm có chuyển sang mãn tính hay không . Hiện nay, việc xác nghiệm định tính với các phương pháp mới nhất có thể xác định virus tồn tại trong cơ thể người nhiễm với ngưỡng phát hiện là 0,15ng/ml.

       . Nếu HbsAg(+): chứng tỏ người đó đã bị nhiễm virus HBV. Nếu 2 lần xét nghiệm HbsAg(+) cách nhau hơn 6 tháng chứng tỏ bệnh đã chuyển sang mãn tính. Bên cạnh đó, cũng đề phòng khả năng xuất hiện dương tính giả bằng các xét nghiệm bổ sung khác như xét nghiệm trung hòa hoặc thực hiện lại xét nghiệm. Bệnh nhân mắc bệnh viêm gan B mãn tính thường có các dấu hiệu lâm sàng như rối loạn tiêu hóa, rối loạn nội tiết tố, mệt mỏi, mất tập trung, da đổi màu, tiêu chảy, chán ăn,... 

       . Nếu HbsAg(-): có thể người đó không nhiễm virus HBV. Khả năng âm tính giả cũng có thể xảy ra khi lượng virus chưa vượt qua ngưỡng phát hiện trong các phương pháp có độ nhạy thấp.

       2. Định lượng HbsAg: nhằm đánh giá hiệu quả điều trị. Việc so sánh nồng độ HbsAg trong các lần xét nghiệm xuyên suốt quá trình điều trị, tăng hay giảm, có thể giúp đánh giá được việc điều trị có hiệu quả hay không. Từ đó, liệu trình điều trị sẽ được giữ nguyên hoặc thay đổi để phù hợp. Xét nghiệm định lượng không giúp đánh giá mức độ nặng hay nhẹ của bệnh Viêm gan, tức là nếu nồng độ HbsAg thấp không có nghĩa là bệnh nhẹ và ngược lại.

Xét nghiệm HbsAg như thế nào

       Hiện nay, có nhiều phương pháp được sử dụng để xét nghiệm HbsAg. Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Cụ thể:

Test nhanh HbsAg kiểm tra có nhiễm HBV trong vòng 30 phút (Ảnh minh họa)

       1. Phương pháp test nhanh: có thể phát hiện HbsAg trên ngưỡng 50ng/ml. Ưu điểm của phương pháp này đó là thời gian cho ra kết quả được rút ngắn, trung bình khoảng 30 phút là có thể đưa ra kết quả. Thường được sử dụng ở các phòng khám.

       2. Phương pháp Elisa: có thể phát hiện HbsAg trên ngưỡng 0,25ng/ml. Thời gian cho kết quả khoảng 2h. Ưu điểm của phương pháp này đó là tính ổn định, thời gian chờ kết quả không quá lâu, chi phí thực hiện vừa phải nên được sử dụng ở hầu hết các bệnh viện và cơ sở y tế lớn trong nước và thế giới.

       3. Phương pháp miễn dịch hóa phát quang: sử dụng hoàn toàn bằng máy để phát hiện HbsAg trên ngưỡng 0,15ng/ml. Ưu điểm của phương pháp này đó là độ nhạy cao, thời gian chờ kết quả khoảng 30p. Tuy nhiên, vì giá thành còn khá cao nên chưa thể sử dụng phổ biến. 

       Xét nghiệm HbsAg thường được kết hợp cùng với các xét nghiệm khác trong xét nghiệm 5 hạng mục virus HBV cùng xét nghiệm HBV-DNA để có đủ dữ liệu cần thiết để đánh giá tình trạng nhiễm và hiệu quả điều trị. Về việc đánh giá mức độ tổn thương gan và tình trạng bệnh, cần phải thực hiện thêm các loại kiểm tra như xét nghiệm chức năng gan, siêu âm và sinh thiết gan.