Thế nào là xét nghiệm chức năng gan
Xét nghiệm chức năng gan là một trong các xét nghiệm sinh hóa vô cùng quan trọng để đánh giá các chức năng khác của gan thông qua đó có thể kiểm soát lượng virus đang hoạt động trong cơ thể cũng như xem xét mức độ gan bị tổn thương có nghiêm trọng hay không.
Mệt mỏi là dấu hiệu suy giảm chức năng gan (ảnh minh họa)
Đối với những trường hợp không rõ nguyên nhân mà người bệnh phát hiện cơ thể bị sụt cân kéo dài nghiêm trọng, hay một số bệnh nhân nghiện rượu, thuốc lá; có dấu hiệu chán ăn, buồn nôn, vàng da kèm theo cần lập tức đi chữa trị. Khi đi kiểm tra sức khỏe nhất thiết phải làm cuộc xét nghiệm kiểm tra chức năng gan để làm rõ nguyên nhân. Xét nghiệm chức năng gan bao gồm luôn việc định lượng các hợp chất enzyme nằm trong tế bào gan nhằm đánh giá mức độ hoạt động của chức năng gan cũng như mức độ tàn phá gan của các tác nhân xung quanh.
Các bước xét nghiệm chức năng gan
Các bước xét nghiệm bao gồm định tính, định lượng các aminotransferase, glutamyl tranferase, photphatase kiềm và lượng bilirubin giải phóng hay tồn tại trong hồng cầu.
1. Các aminotransferase bao gồm alanine aminotransferase (ALT) và aspartate aminotransferase (AST) là những enzyme có nhiều trong gan được giải phóng khi tế bào bị phá hủy nghiêm trọng, làm suy giảm chức năng gan. Alanine có chủ yếu trong gan, nồng độ tăng cao trong huyết tương có nghĩa là tổn thương tế bào gan. Vì vậy nếu làm mẫu xét nghiệm này hiển thị vượt quá con số cho phép là 40UI/L cho thấy tổn thương tế bào gan đang ở mức báo động. Aspartate xuất hiện trong gan, thận, não, tuyến tụy, phổi, tế bào máu
2. Glutamyl transferase (GGT) xuất hiện ở những người mắc bệnh gan mãn tính hoặc bệnh viêm xương khớp. Trong lúc gan hợp thành cường giáp hoặc tắc nghẽn ứ mật thì GGT trong đường huyết sẽ tăng cao.
3. Phosphatase kiềm có trong gan, ruột, xương, nhau thai và thận. Cũng giống như GGT, đây là dấu hiệu báo động của tình trạng ứ mật. Khi Phosphatase kiềm giảm sút đồng thời sẽ làm rối loạn chức năng gan nghiêm trọng hình thành các biến chứng như suy gan, suy thận nặng, xơ gan và có thể là tử vong.
4. Bilirubin là một chất sắc tố màu vàng cam, dưới sự hình thành của các mô chuyển hóa trong tế bào gan mà tổng hợp nên, bài tiết, loại trừ các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Khi bilirubin tăng cao gan sẽ sản sinh ra các triệu chứng hoại tử, nhiễm trùng, nhiễm độc. Bilirubin chia làm 2 loại:
Xét nghiệm chức năng gan (ảnh minh họa)
Bilirubin trực tiếp: sau khi giải phóng khỏi tế bào máu gây ra những triệu chứng vàng da tắc mật, ung thư tuyến tụy, và các hội chứng khác.
Bilirubin gián tiếp: làm lão hóa các tế bào máu có trong hồng cầu bị phá hủy sau đó sản sinh ra huyết cầu tố khác.
Ngoài các xét nghiệm quan trọng trên bệnh nhân có thể được yêu cầu thực hiện thêm một số xét nghiệm khác nhằm đưa ra kết quả chính xác hơn gồm: tổng số cholesteron có ở trong máu và tế bào gan, albumin trong các trường hợp suy giảm tế bào gan, globulin, triglycerides, tổng số protein có trong huyết thanh và nồng độ acid uric.
Lời khuyên dành cho những người mắc viêm gan
Gan có chức năng chuyển hóa và lọc các chất cặn bã trong cơ thể, do vậy người bệnh cần ăn uống điều độ và hợp lý, hạn chế các món ăn dầu mỡ, hay các chất độc hại kích thích không tốt cho sức khỏe. Theo các bác sĩ chuyên khoa gan bệnh nhân cần bổ sung các loại vitamin, khoáng và dưỡng chất nhất là những loại rau củ quả. Không nên ăn các loại thức ăn đóng hộp, thực phẩm đông lạnh vì những loại thức ăn này thường sử dụng chất bảo quản có thể gây hại cho gan. Nên bổ sung thêm các loại gia vị có khả năng chống oxi hóa mạnh để ngăn ngừa sự phát triển ung thư. Lời khuyên chân thành dành cho bệnh nhân đã bắt đầu suy giảm chức năng gan tuyệt đối từ bỏ bia, rượu, thuốc lá vì nghiên cứu cho thấy nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh viêm gan là do bia rượu. Thường xuyên tập thể dục là cách tốt nhất để bạn giảm bớt stress và giúp bạn duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, tùy thuộc vào thể lực của người bệnh để lựa chọn phương pháp tập luyện hợp lý.
Khi thấy các dấu hiệu trên xuất hiện hãy đừng ngần ngại đến gặp và thăm khám tại các phòng khám chuyên nghiệp để được thực hiện xét nghiệm chức năng gan nhằm phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.